มะขาม

สรรพคุณ

เป็นยาระบาย แก้อาการท้องผูก แก้ไอ และแก้หวัดคัดจมูก มีวิตามินซี ช่วยให้ ฟันและเหงือกแข็งแรง และทำให้ผิวพรรณดี ในเรื่องของความงาม โดยผสมในครีมบำรุงผิว ขัดผิว ทำให้ผิวขาวเนียนอย่างเป็นธรรมชาติ ใช้ ผสมในสบู่ทำให้ผิวสดใส ไร้สิวฝ้า รักษาใบหน้าที่หมองคล้ำ ลบจุดด่างดำ

เนื้อในฝักมะขามที่แก่จัดเรียกว่า "มะขามเปียก" มะขาม ที่ใช้เป็นยา ใช้มะขามชนิดเปรี้ยว เพราะมีกรดอินทรีย์ประกอบด้วยหลายตัวด้วยกัน เช่น กรด "ทาร์ทาร์ริค (Tartaric)" กรด "ซีตริค (Citric)" เป็นต้น ทำให้ออกฤทธิ์เป็นยาระบาย ลดความร้อนของร่างกายลงได้ แพทย์ไทยเชื่อว่า รสเปรี้ยวจะกัดเสมหะให้ละลายไปได้

สรรพคุณทางยา

• มีวิตามินเอ ช่วยบำรุงสายตา


• มีแคลเซียม ช่วยบำรุงกระดูก และฟันให้แข็งแรง


• แก้กระหายน้ำ


• ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ ใช้เนื้อในฝักแก่ หรือมะขามเปียกจิ้มเกลือรับประทาน


• มีกรด Tartaric เป็นยาระบายท้อง ช่วยการขับถ่ายได้ดี


• มีธาตุเหล็ก ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง ลดอาการโลหิตจาง ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน


• ถ่ายพยาธิลำไส้ ใช้เมล็ดคั่วกะเทาะเปลือกเอาออกเนื้อในเมล็ดแช่น้ำเกลือจนนุ่ม รับประทานครั้งละ 20–30 เมล็ด เหมาะสำหรับถ่ายพยาธิไส้เดือน


• แก้อาการท้องเดิน ใช้เปลือกต้น ทั้งสดหรือแห้งประมาณ 1–2 กำมือ (15–30 กรัม) ต้มกับน้ำปูนใสหรือน้ำรับประทาน

ข้อควรระวัง

รับประทานมากไปอาจทำให้ท้องเสียได้

ชื่อสามัญ Tamarind

ชื่อวิทยาศาสตร์ Tamarindus indica Linn

ชื่อวงศ์ Fabaceae

ชื่ออื่นๆ หมากแดง (แม่ฮ่องสอน) ; อำเปียล (เขมร) ; มะขามไทย,ม่วงโคล้ง (กระเหรี่ยง - กาญจนบุรี) ; ตะลูบ(ชาวบน - โคราช) ; ขาม(ใต้)